Rzym to najpiękniejsze miasto na świecie, tak uważają rzymianie a także wielu turystów. Jego piękno widać na każdym kroku w obfitości pałaców, kościołów, placów i fontann. Wieczne Miasto zachwyca również nocą kiedy jest cudownie oświetlone. Latem szczególnie, kiedy dni są zbyt upalne, wybrać się można na zwiedzanie nocną porą. Dzisiaj właśnie zabieram Was na spacer po Rzymie nocą.
1) KOLOSEUM
Proponuję zacząć spacer od ikony Rzymu, od jednego z najsłynniejszych zabytków miasta, czyli od Koloseum. Było on największym amfiteatrem starożytnego świata, a dzisiaj zalicza się siedmiu cudów współczesnego świata. Zwany w czasach starożytnych Amfiteatrem Flawiuszów był on miejscem rozrywki. Odbywały się w nim walki dzikich zwierząt, polowania, walki gladiatorów oraz czasami również egzekucje przestępców.
Zbudowali go cesarze z dynastii Flawiuszów: Wespazjan, Tytus i Domicjan między 72 a 80 rokiem po Chrystusie. Służył on jako arena do widowisk do 523 roku po Chrystusie. Wówczas to kościół zabronił organizowania tutaj barbarzyńskich występów i zamknął budynek na cztery spusty. Przez wieki niszczał on a niektóre jego części zawaliły się pod wpływem trzęsień ziemi. Następnie używany był on jako kamieniołom, później jako miejsce święte. Do dzisiaj zachowała się jedną trzecia starożytnej struktury.
Po więcej informacji o Koloseum, o Rzymie Starożytnym, o jego zachwycających znanych i nieznanych miejscach sięgnijcie po moją książkę przewodnik wydawnictwa Pascal “Rzym. O życiu wśród rzymian, szepczących posągach i kojącej Ostii”
Acea, czyli dostawca energii elektrycznej w Rzymie i we Włoszech w roku 2019 wykonał przegląd 298 reflektorów, które oświetlają Amfiteatr Flawiuszów.
Zostało wymienionych aż 120 reflektorów i dzięki temu Koloseum wygląda olśniewająco.
Koloseum nocą
Tu możecie też zerknąć na kilka miejsc, z których wykonacie przepiękna zdjęcia Koloseum nawet nocą
https://basiakaminska.pl/koloseum-najbardziej-fotogeniczny-zabytek-rzymu/
2) FORUM ROMANUM
Forum Romanum i fora cesarskie znajdowały się w samym centrum Starożytnego Rzymu. Stanowiły one bijące serce miasta, miejsce, gdzie tętniło życie polityczne, publiczne, religijne, społeczne i finansowe. Zachowała się jego duża część, cały też układ urbanistyczny. Niestety wiele budowli uległo zniszczeniu podczas pożarów, trzęsień ziemi i najazdów barbarzyńców. Ruiny wielu struktur rozebrano później w czasach nowożytnych kiedy papieże budowali nowe miasto, jego place, pałace, kościoły i fontanny. Niektóre budowle stały się kościołami i dzięki temu chociaż częściowo przetrwały do dzisiaj.
Najpiękniejszy widok na Forum Romanum rozciąga się z Belwederu na Palatynie. Niestety miejsce to możemy odwiedzić w godzinach otwarcia, nigdy po zmroku. Na wejście obowiązuje ten sam bilet co do Koloseum i na Forum Romanum, zwany też biletem do Parku Archeologicznego Koloseum.
Więcej o biletach do Koloseum, na Palatyn i Forum przeczytacie tutaj 🔽
https://basiakaminska.pl/co-powinnismy-wiedziec-o-zwiedzaniu-koloseum-w-roku-2024/
Natomiast wieczorem przepiękny widok na oświetlone Forum Romanum możecie podziwiać z Kapitolu. Musicie kierować się ulicą na prawo od Placu Weneckiego stojąc przed Ołtarzem Ojczyzny. Tutaj ulicą via del Teatro di Marcello dotrzecie do wysokich i stromych schodów prowadzących do kościoła Ara Coeli. Tuż obok biegną bardziej rozłożyste i mniej strome schody, które zaprojektował Michał Anioł, tak zwana Cordonata. Nią dostaniecie się na Plac Kapitoliński. Kiedy staniecie przed posągiem Marka Aureliusza na koniu musicie kierować się na prawo od budynku przed Wami na taras widokowy.
Widok na Forum Romanum z Kapitolu
Forum Romanum oraz fora cesarskie oświetla 450 lampek led i ciągnie się tutaj aż 6000 metrów kabli. O cały system oświetlenia zadbała Acea, czyli dostawca energii elektrycznej dla miasta. Światła o intensywnym nasileniu kierują się na najważniejsze zabytki forum. Mniej intensywne światła zaś padają na gorzej zachowane struktury. Są one biało złote o miękkim ciepłym odcieniu. Możemy tu podziwiać idealne połączenie estetyki oraz funkcjonalności przy oszczędności aż około 60%.
3) KAPITOL I PLAC KAPITOLIŃSKI
Kapitol to jedno z siedmiu starożytnych wzgórz Rzymu. Dzisiaj prowadzi tam słynna Cordonata, którą zaprojektował Michał Anioł. Schody te wiodą w miejsce, gdzie też pracował Michał Anioł, na Plac Kapitoliński. Tu na środku wznosi się kopia posągu Marka Aureliusza na koniu. Za nim znajduje się przepięknie oświetlony budynek Ratusza. Jego miejsce w Starożytności zajmowało Tabularium, czyli archiwum państwowe.
Jego fasadę przerobił Michał Anioł a tutaj w niszy siedzi dumnie Roma, która jest symbolem miasta. Po jej lewej stronie widzimy półleżącego boga Nilu z rogiem obfitości i sfinksem. Po prawej zaś stronie bogini pręży się Tyber. Również on trzyma róg obfitości a pod jego ramieniem stoją wilczyca z Romulusem i Remusem. Figury te są przepięknie podświetlonie jak również fontanna, która przed nimi tryska.
Na prawo od posągu prezentuje się Palazzo Senatorio, czyli Pałac Senatorski. Jego fasadę przerobił Michał Anioł. W budynku tym dzisiaj mieszczą się kolekcje Muzeów Kapitolińskich. To tam właśnie jest ta słynna wilczyca karmiąca bliźnięta oraz oryginał posągu Marka Aureliusza, który kiedyś wznosił się na placu gdzie dzisiaj stoi jego kopia.
Po lewej stronie placu zaś widzimy Palazzo Nuovo, czyli Pałac Nowy. Zaprojektował go w całości Michał Anioł. W ten sposób zamknął on symetrycznie plac z trzech stron, czwartą zaś pozostawił na schody. Palazzo Nuovo również stanowi skrzydło Muzeów Kapitolińskich.
Cały Plac Kapitoliński, wszystkie jego budynki, posąg Aureliusza oraz fontanna z boginią Roma są zachwycająco oświetlone aż 566 lampkami led. Zadbała o to Acea, czyli dostawca energii elektrycznej we współpracy z Sovrintendenza Capitolina e della Soprintentenza Archeologica (MIBACT).
Plac Kapitoliński w nocy
4) PANTEON
Acea zainstalowała również 150 nowych lampek led o mocy 7500 WATT do oświetlenia jednego z najważniejszych, najpiękniejszych i najlepiej zachowanych antycznych zabytków Rzymu czyli Panteonu. Dzięki technologii Wi-Fi i Bluetooth Acea zrealizowała projekt wizualnie minimalistyczny, bez okablowania, w którym lampki aktywowane są zdalnie.
To nowe oświetlenie artystyczne zainaugurowała w 2020 szczególna ceremonia wraz z koncertem Orkiestry Akademii Świętej Cecylii (Orchestra dell’ Accademia Nazionale di Santa Cecilia). Wykonała ona utwory Ennio Morricone składając tym samym hołd temu wielkiemu kompozytorowi.
Nazwa Panteon pochodzi od greckich słów “pan” wszystko, wszyscy, i “theòs” “bóg” zatem budynek dedykowany był wszystkim bogom. Pierwszą wersję Panteonu kazał wznieść w 27 roku przed Chrystusem Marek Agrypa, konsul i zięć cesarza Augusta. Panteon Agrypa spłonął i w 125 roku zastąpiła go rotunda wzniesiona przez cesarza Hadriana. Wówczas stanęła budowla na planie koła z ogromną kopułą z betonu. Do dzisiaj jest to największa kopuła z nieuzbrojonego betonu na całym świecie. Z zewnątrz niestety jest ona niewiele widoczna ale za to wewnątrz przygniata ona swoją wielkością i majestatem.
Przez wieki nieco zniszczony i opuszczony Panteon w dużym stopniu jednak zachował się. W 609 roku bizantyjski cesarz Fokas przekazał ten budynek papieżowi Bonifacemu IV. Ten zaś konsekrował go na kościół pod wezwaniem Dziewicy Maryi i Męczenników. Z zewnątrz widać wciąż jeszcze ogromne wrota z brązu, jedne z niewielu starożytnych drzwi, które zachowały się do naszych czasów.
5) FONTANNA DI TREVI
Fontanna di Trevi jest zdecydowanie jedną z najsłynniejszych atrakcji Rzymu. Wokół niej zawsze gromadzą się tłumy i bardzo trudno jest jej ze nic zdjęcie będąc jedyna na planie tej przepięknej scenografii rodem z filmu. Dlatego też niektórzy moi turyści wstają nawet o 5.00 rano, licząc na pustą fontannę.
Wykonanie fontanny zlecił w 1732 roku papież Klemens XII. Zatrudnił on do jej budowy najznakomitszych artystów i architektów Nicola Salvi i Pietro Bracci, uczniów szkoły Berniniego. W centralnej niszy fontanny wznosi się na wielkiej muszli grecki bóg mórz i oceanów Okeanos. Muszle ciągną skrzydlate konie i trytony, czyli pół mężczyzna pół ryba. Po lewej stronie w niszy wznosi się kobieca postać, która symbolizuje Zdrowie, po drugiej stronie zaś Obfitość.
W górnych prostokątnych panelach nad Zdrowiem i Obfitością widzimy wypukłorzeźby. Jedna z nich, ta po prawej stronie, ukazuje klęczącego żołnierza i młodą dziewicę, która pokazuje mu źródło wybijające z ziemi. Jest on nawiązaniem do nazwy akweduktu Virgo lub Vergine, które dostarcza wodę do fontanny, a oznacza właśnie dziewica. Drugi zaś panel, ten po lewej stronie, przedstawia Marka Agrypę, który na rozwiniętym zwoju wydaje dekret nakazujący doprowadzić wodę do Pola Marsowego w Rzymie.
Fontanna di Trevi również dzięki Acea oświetliły nowe lampy led w 2019 roku. Pojawiło się 85 reflektorów podwodnych oraz 6 na strukturze fontanny ponad powierzchnią wody. Światła skierowane na muszlę z bogiem Okeanos zza pleców posągu nadają mu niesamowitej głębi. Natomiast te w wodzie oświetlają wiele detali całego monumentu. Sami zobaczcie jak zachwycająco się prezentuje i dlatego przyciąga ona tłumy nawet do późnych godzin nocnych.
Fontanna di Trevi
Po tym jak fontanna przeszła przez restaurację w 2013 roku miasto postawiło też na oszczędności. Reflektory o mocy 2,1KW gwarantują energooszczędność nawet o 70%.
O najsłynniejszych rzymskich fontannach przeczytacie tutaj
https://basiakaminska.pl/osiem-najpiekniejszych-fontann-rzymu/
6) PLAC NAVONA
Plac Navona to przepiękny barokowy plac Rzymu, który powstał na ruinach starożytnego Stadionu Domicjana z 86 roku po Chrystusie. To jego kształt oraz wielkość zachował dzisiejszy plac. Jest on jednym z miejsc masowo odwiedzanych przez turystów. W ciągu dnia znajdziecie tutaj mnóstwo lokali i kawiarenek, które zachęcają, aby do nich wstąpić. Sam plac zaś przyciąga ulicznych artystów wykonujących portrety, karykatury oraz pokazujących swoje sztuczki mimów i komików.
Wieczorem po zmierzchu plac nabiera magii kiedy jest cudownie oświetlony. Jego punktem centralnym jest zdecydowanie dzieło sztuki w wykonaniu Gian Lorenzo Berniniego, Fontanna Czterech Trzech. Na fontannę składa się wielka skala z trawertynu a w niej grota z czterema wejściami, po jednym z każdej strony. Na niej wznosi się ogromny granitowy obelisk, który dekorował cyrk Maksencjusza przy Drodze Appijskiej.
Wokół skały, w jej czterech rogach stoją monumentalne marmurowe posągi. Reprezentują one cztery rzeki na kontynentach, które w tamtym czasie były znane. Widzimy tutaj Europę i Dunaj, który swoją ręką podtrzymuje herb papieża Innocentego X, fundatora fontanny. Następnie w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara stoi Ganges z wiosłem, który reprezentuje Azję. Pod nim w wodzie wije się smok. Kolejną postacią jest Nil, najdłuższa rzeka Afryki, z zasłoniętą głową. Jest to aluzja do faktu, iż kiedy fontanna powstała, w 1651 roku, źródła Nilu były nieznane. Po lewej natomiast stronie Nilu wznosi się wysoka palma oraz czai się lew, fauna i flora Afryki. Ostatnią rzeką jest Rio della Plata, która nawiązuje do obu Ameryk. Pod prawym przedramieniem postaci piętrzy się stos monet.
Fontanna Czterech Rzek nocą
Jeszcze po obu stronach placu możemy podziwiać kolejne dwie fontanny. Jedna z nich Fontanna Maura, nazwana tak że względu na Etiopczyka, który bawi się z delfinem. Druga zaś fontanna to Fontanna Neptuna. Obie są dziełem najsłynniejszego wykonawcy rzymskich fontann i Giacomo della Porta. Wokół placu wznoszą się przepiękne renesansowe i barokowe kościoły i pałace. Najważniejsze z nich to kościół Świętej Agnieszki w Agone oraz tuż obok niego, Pałac Pamphilj, dzisiaj Ambasada Brazylii. Wszystkie te budynki oraz fontanny placu są pięknie podświetlone. Światło to wydobywa ich zachwycające piękno.
7) BAZYLIKA I PLAC ŚWIĘTEGO PIOTRA
Bazylika Świętego Piotra w Watykanie jest największym kościołem katolickim na świecie. Zaczął ją wznosić papież Juliusz II w 1506 roku a po 120 latach budowy konsekrował ją papież Urban VIII w listopadzie 1626 roku. Jest on ikoną świata katolickiego, największym kościołem katolickim na ziemi, jedną z czterech bazylik papieskich.
Pierwsza jej wersja powstała nad grobem Świętego Piotra jeszcze w IV wieku po Chrystusie z inicjatywy cesarza Konstantyna Wielkiego. Ten kościół został stopniowo rozebrany i papież zbudowali jego nową wersję, którą ukończyli w XVII wieku. Nad budową bazyliki czuwało aż 12 architektów! Jej ogromną kopułę zaprojektował Michał Anioł i pracował nad nią praktycznie aż do swojej śmierci. Ukończył ją Giacomo Della Porta.
Imponującą fasadę bazyliki zaprojektował Carlo Maderno na zlecenia papież Pawła V, którego to imię widnieje wypisane literami o wysokości 1,8 metra. Na szczycie fasady w centrum wznosi się postać Chrystusa z krzyżem. Po jego lewej stronie stoi Jan Chrzciciel i dokoła 11 apostołów. Dwunasty zaś, Święty Piotr, stoi na placu po lewej stronie przy schodach prowadzących do bazyliki. Trzyma on w ręku klucze. Po prawej stronie przy schodach zaś widnieje Święty Paweł z mieczem. Są to dwaj święci patroni Rzymu.
Bazylika Świętego Piotra w nocnym oświetleniu
Plac Świętego Piotra Piotra zaprojektował Gian Lorenzo Bernini na zlecenie papieża Aleksandra VII. Otaczają go kolumnady składające się z 284 trawertynowych kolumn również autorstwa Berniniego. W centrum placu stoi obelisk przywieziony przez cesarza Kaligulę z Egiptu. Kazał go później w swoim cyrku na Wzgórzu Watykańskim ustawić Neron. Ten obelisk był prawdopodobnie niemym świadkiem ukrzyżowania Piotra. Na placu wznoszą się jeszcze dwie fontanny, prawie identyczne. Jedną z nich jednak zaprojektował Gian Lorenzo Bernini, drugą zaś Carlo Maderno.
Jedna z fontann na Placu Świętego Piotra
Całą Bazylikę Świętego Piotra, jej fasadę i kopułę oraz kolumnadę placu Świętego Piotra, jej fontanny oraz obelisk przepięknie oświetliła Acea. Użyła ona w tym celu 100 lampek led i ich oszczędność energetyczna wynosi około 60%. Wszystkie lampki są wyposażone w urządzenia, dzięki którym można regulować natężenie światła w zależności od warunków oraz okazji.
Więcej o bazylice Świętego Piotra o jej przebogatym wnętrzu i jej dziełach sztuki przeczytajcie tutaj 🔽
https://basiakaminska.pl/co-warto-zobaczyc-w-bazylice-swietego-piotra-w-watykanie/
Mam nadzieję, że mimo zmęczenia bieganiem i zwiedzaniem najważniejszych atrakcji Rzymu znajdziecie jeszcze chwilę wieczorem aby podziwiać to miasto w blasku świateł. Ten Rzym nocą jest niezwykle piękny i wręcz magiczny. Mam nadzieję, że się ze mną zgodzicie.
Jeśli wpis przydał Ci się, daj mi znać proszę.
Jeśli znasz kogoś, komu może się przydać, udostępnij go proszę.
Basia Kaminska
filolożka anglistka instruktorka języka angielskiego
od 2007 roku w Rzymie
przewodniczka po Rzymie, regionie Lacjum i Watykanie w języku angielskim i polskim
autorka eprzewodników „Rzymskie smaki” , „W cieniu Rzymu”, „Ostia na jeden dzień i na wakacje”
wielojęzyczna mama wielojęzycznego dorosłego syna