W Rzymie jest mnóstwo muzeów i galerii. Zdecydowanie do tych najbardziej znanych i obleganych z pewnością należą Muzea Watykańsie (chociaż technicznie do Rzymu one nie należą), Muzea Kapitolińskie i Galeria Borghese. Dzisiaj chcę Wam polecić kilka szczególnych miejsc, do których turyści rzadko zaglądają, ale które zdecydowanie mają coś ciekawego do zaoferowania. Polecam je raczej tym, którzy należą do koneserów lub tym, którzy szukają czegoś ciekawego z dala od utartych szlaków.

1) VILLA FARNESINA

Villa Farnesina była pierwszą renesansową rezydencją podmiejską wzniesioną w Rzymie od czasów upadku Cesarstwa Rzymskiego. Jej konstrukcja została zlecona przez bogatego bankiera ze Sieny, Agostino Chigi, architektowi Baldassarre Peruzzi. Wnętrze udekorował swoimi freskami nikt inny jak sam Raffaello przy pomocy swoich uczniów: Giulio Romano i Giovanni da Udine.

Villa Farnesina

W kolumnowym korytarzu (loggia) na parterze, który był otwarta na ogród, namalowali oni na suficie historie Amora i Psyche otoczonych przepięknymi zielonymi girlandami. W nich znajdujemy ukryte przeróżne owoce i warzywa, które w tym czasie przypływały do Europy ze wszystkich kontynentów. Namalowanych ich jest aż 170, wśród nich te nieznane w Europie, przybywające z nowo odkrytych Ameryk. Pójdźcie tam i zobaczcie ile z nich uda Wam się odnależć. Poszukajcie cukini i bakłażana.

Loggia w Villa Farnesina

Najsłynniejszym jednak dziełem, które tu możemy podziwiać jest jest fresk przedstawiający nimfę morską o imieniu Galatea. Przybrała ona postać Franceschi Ordeaschi, słynnej weneckiej kurtyzany. Ją to pośłubił Agostino Chigi, właściciel willi i z tej właśnie z okazji powstała ona wraz ze swoimi przepięknymi malowidłami. Posiadłość została później zakupiona przez rodzinę Farnese, stad też nazwa Villa Farnesina.

Narodziny Galatei w Villa Farnesina

Dzisiaj znajduje się tutaj Accademia dei Lincei (rzymska akademia nauk).

Możliwość zwiedzanie jest ograniczona, tylko poprzez rezerwację na stronie

http://www.villafarnesina.it/

Jak się tam dostać?

Autobus 23 lub 280, przystanek na Lungotevere Sanzio (jadąc od strony Watykanu), przystanek Ponte Sisto jadąc w stronę Watykanu.

Via della Lungara 230

2) PALAZZO BARBERINI

W tym przepięknym rzymskim pałacu, który powstał dla bardzo wpływowej rodziny Barberini dzisiaj znajduje się Galleria Nazionale d’Arte Antica. Architektem pałacu był Carlo Maderno, ten sam, który zaprojektował fasadę Bazyliki Świętego Piotra w Watykanie. W wielkim salonie dekoracje na suficie wykonał Pietro da Cortona. Na sufitowym fresku możemy zobaczyć gloryfikację rodziny Barberini, z której pochodził papież Urban VIII. W herbie rodziny widzimy trzy pszczoły, które są również widoczne ad wejściem oraz w wielu miejscach na Placu Barberini. Poszukajcie ich i zobaczcie ile ich znajdziecie.

Wejście do Pałacu Barberini

Galeria mieści mnóstwo niesamowitych dzieł sztuki. Nie można ominąć słynnego obrazu Raffaella „Fornarina” czy Caravaggio „Narcyza” . Możemy tu również zobaczyć słynny obraz Hansa Holbeina przedstawiający króla Anglii Henryka VIII. Poza tym znajdują się w niej dzieła takich artystów jak Bernini, Beato Angelico, Lippi, El Greco, Tiepolo, Tycjan, Tintoretto czy Rubensa.

Fornarina

Ponadto w pałacu kryją się dwie zapierające dech w piersiach klatki schodowe. Zobaczymy je nie wchodząc do muzeum. Architektem jednej z nich był słynny Francesco Borromini, drugiej zaś jego rywal, Gian Lorenzo Bernini. Warto tam zajrzeć, aby móc podziwiać niesamowity kunszt artystyczny obu twórców.

Schody projektu Francesco Borromini

Schody Gian Lorenzo Berniniego

Jak się tam dostać?

Metro linia A stacja Barberini, via delle Quattro Fontane 13

https://www.barberinicorsini.org/

3) CENTRALE MONTEMARTINI

Macie swoje ulubione muzeum w Rzymie? Moje ulubionym muzeum jest Centrale Montemartini, czyli po polsku centrala Montemartini. Centrala gdyż tu właśnie centrala pierwszej elektrociepłowni rzymskiej powstałej w 1912 roku, stała się budynkiem muzealnym.

Wyposażenie elektrociepłowni w Centrale Montemartini

Elektrociepłownia służyła aż do roku 1963, po czym budynek i jego maszyneria stały bezużyteczne przez ponad 20 lat. Odnowienie ich Acea, spółka, która dostarcza energię elektryczną,odnowiła zarówno sam budynek jak i maszynerię w jego wnętrzu. Zapoczątkowało to nowy trend w Rzymie, archeologię industrialną.

Przepiękne rzymskie mozaiki

W roku 1995 Muzea Kapitolińskie przeprowadzały ogromny remont i wówczas to wiele dzieł starożytnych zostało tu tymczasowo przeniesionych. Po zakończeniu remontu niektóre z nich już nie wróciły do swojego oryginalnego domu, zaś pozostały tu na zawsze. Tutaj starożytne rzeźby (aż 400!), mozaiki i sarkofagi mieszają się ze starą maszynerią. Do ciekawszych maszyn należy parowa turbina z 1917 roku oraz ogromne silnika diesla. Dzisiaj Centrale Mortemartini jest jednym z najbardziej oryginalnych muzeów na świecie chociaż niestety znanym tylko niewielu osobom.

Wyposażenie elektrociepłowni i starożyte rzeźby stanowią przepiękny kontrast

Jak się tam dostać?

Pomimo tego, że muzeum znajduje się poza centrum, bardzo łatwo można się do niego dostać metrem linią B, należy wysiąść na stacji Garbatella przejść przez kładkę dla pieszych do via Ostiense. Via Ostiense 106

http://www.centralemontemartini.org

4) GALLERIA SPADA

W Rzymie jest wiele ukrytych skarbów, trzeba tylko umieć je znaleźć. Jeden z nich ukrywa się niedaleko Campo de’Fiori, przepiękny szesnastowieczny Pałac Spada (Palazzo Spada). Pałac powstał w XVI wieku dla kardynała Girolamo Recanat i Capodiferro. To nazwisko jest upamiętnione w nazwie placu, przy którym znajduje się rezydencja. Wiek później pałac zakupił kardynał Berardino Spada, stąd jego nazwa. Na zlecenie duchownego Francesco Borromini dokonał przebudowy budynku zgodnie z panującymi w XVII wieku trendami. Dzisiaj jest to galeria sztuki oraz siedziba Rady Państwa.

To, co najbardziej zachwyca w tym pałacu znajduje się na jego dziedzińcu: niesamowity korytarz z kolumnami, dzieło samego Francesco Borromini. Architekt stworzył tu zapierającą dech w piersiach iluzję optyczną dzięki temu, że kolumny biegnące w głąb korytarza są coraz mniejsze i jest uniesiona podłoga. W ten sposób kolumnada sprawia wrażenie długiej na 37 metrów, a w rzeczywistości jej długość wynosi tylko 8 metrów. Rzeźba zaś, która mieści się na końcu kolumnady, sprawia wrażenie wielkości dorosłej osoby, a ma tylko 60 cm wysokości. Wszystko to możemy zobaczyć dzięki uprzejmości pani pracującej w muzeum, która przechodząc kolumnadą zbliża się do rzeźby i wówczas możemy zobaczyć wymiary z właściwej perspektywy.

Iluzjonistyczna perspektywa Francesco Borromini

Jak się tam dostać?

Najlepiej dostać się na Campo de’Fiori, autobusem nr 23 lub 280 w stronę Watykanu wysiadając przy ponte Sisto. Stamtąd do Piazza Capo di Ferro 13

http://galleriaspada.beniculturali.it/index.php?it/1/home

5) PALAZZO ALTEMPS

Palazzo Altemps znajduje się niedaleko Placu Navona w rejonie, gdzie znajdowało się mnóstwo budynków już w czasach starożytnych, być może nawet świątynia Apolla. W XV wieku powstał tutaj przepiękny pałac wzniesiony dla kardynała Riario, zaś w XVI wieku stał się on własnością kardynało Marco Sittico Altemps. Tutaj podczas swojego pobytu w Rzymie grał Mozart.

Wewnętrzny dziedziniec w Pałacu Altemps

Pałac z zewnątrz wydaje się niepozorny, natomiast wewnątrz możemy podziwiać przepiękny dziedziniec z arkadami. Ściany i sufity kolumnady udekorował cudownymi kolorowymi freskami Antonio Viviano pod koniec XVI wieku. W biegnącym dookoła dziedzińca znajdują się popiersia rzymskich cesarzy a w salach muzeum ogrom antycznych rzeźb.

Dekoracje na ścianch i suficie

Jak się tam dostać?

Autobus 30 w stronę Placu Navona

Piazza Sant’Apollinare 46

https://museonazionaleromano.beniculturali.it

6) VILLA GIULIA

Villa Giulia powstała jako letnia rezydencja podmiejska na zlecenie papieża Juliusza III daleko za murami miasta tuż przy antycznej drodze Flaminia. Tuż przy willi znajdowały się uprawy winorośli i ogromne też było zapotrzebowanie na wodę. Do willi zatem doprowadzono wodę z akweduktu Aqua Vergine, tego samego, który doprowadza wodę do Fontanny Trevi.

Villa Giulia wejście

Sama willa powstała w XVI wieku w stylu manierystycznym. Nad jej konstrukcją pracowali tacy wybitni architekci jak Michał Anioł, Vignola, Bartolomeo Ammannati czy Giorgio Vasari. Willa ma niesamowitą formę: jest w kształcie podkowy. Na wewnętrznym dziedzińcu znajduje się przepiękne nimfeum zaprojektowane przez Bartolomeo Ammannati, gdzie odbywały się letnie bankiety na otwartym powietrzu. Tego cudu nie można pominąć.

Nimfeum zaprojektowane przez Bartolomeo Ammannati

Zaraz przy wejściu na lewo i prawo rozciągają się piękne arkadowe korytarze udekorowane przez takich artystów jak Prospero Fontana czy Taddeo Zucchari, którzy należeli do najwybitniejszych artystów epoki manieryzmu w Rzymie.

Widok z wejścia na wewnętrzny dziedziniec

Dzisiaj mieści się tu Museo Nazionale Etrusco czyli Narodowe Muzeum Etruskie. Znajdują się tutaj arcydzieła sztuki etruskiej takie jak Apollo wejański (Apollo di Veia), Sarkofag Nowożeńców (Sarcofago degli Sposi) oraz mnóstwo eksponatów pochodzących z wykopalisk na terenie Lacjum i Umbrii.

Apollo z Wejów

Sarkofag nowożeńców

Muzeum ma fantastyczną stronę internetową a na niej mnóstwo interesujących informacji.

Jak się tam dostać?

Należy wziąć tramwaj numer 3 przy Koloseum lub przy stacji metro B Piramide w stronę Valle Giulia. Wysiąść na końcowym przystanku. Piazzale di Villa Giulia 9

https://www.museoetru.it

Jeśli wpis podobał Ci się, daj mi znać.

Jeśli uważasz, że wpis może komuś się przydać, podziel się nim.

Basia Kaminska

filolożka anglistka instruktorka języka angielskiego

od ponad 14 lat w Rzymie

przewodniczka po Rzymie, regionie Lacjum i Watykanie w języku angielskim i polskim

autorka eprzewodników „Rzymskie smaki” i „W cieniu Rzymu”

wielojęzyczna mama wielojęzycznego nastolatka