Akwedukt Aqua Virgo, Vicus Caprarius i „Miasto Wody” wszystkie trzy znadują się w pobliżu Fontanny Trevi. Jednakże żadnego z tych miejsc nie zobaczymy przechadzając się przy tej jednej z najsłynniejszych fontann świata. Ukrywają się one bowiem pod ulicami i budynkami Rzymu. Tam Was właśnie dzisiaj chcę zabrać. 

Akwedukt Aqua Vergine (zwany też Aqua Virgo) jest jedynym z jedenastu akweduktów Starożytnego Rzymu, który przetrwał do dzisiaj. Nieprzerwalnie też on funkcjonuje od momentu powstania. Kazał go zbudować Marek Agrypa, prawa ręka cesarza Augusta, w roku 19 przed Chrystusem. Akwedukt ten dostarcza wodę do wielu spektakularnych fontann barokowego Rzymu, wśród nich również do Fontanny Trevi. To właśnie w Fontannie Trevi akwedukt kończy dzisiaj swój bieg.

Fontanna Trevi

Akwedukt inaugurował Marek Agrypa, zięć cesarza Augusta. Nazwę swoją, Aqua Virgo, czyli woda dziewicza, otrzymał on prawdopodobnie ze względu na niezwykłą czystość i świeżość swojej wody. Być może jednak, jak głosi starożytna legenda, nazwa pochodzi od młodej dziewicy, która żołnierzom wysłanym na poszukiwanie żródła wody wskazała je.

Akwedukt Aqua Virgo miał swój początek w Agro Lucullano, przy VIII mili via Collatina. Kończył zaś on swój bieg na Campo Marzio, czyli na Polu Marsowym. Startował na południowym wschodzie od Rzymu ale wielkim zakolem docierał do miasta od strony północnej. Poprowadzony został głównie pod ziemią przez 20 km. Przecinał on via Tibirtina i przekraczał Fosso della Maranella w pobliżu rzeki Aniene. Tutaj zaś biegł on na arkadach o długości 320 metrów wykonanych z dużych bloków tufu.

Dalej prowadził on w stronę via Nomentana i via Salaria zakrecając nieco na południe przepływając przez Villa Ada i pod nimfeum Villa Giulia. Docierał on do miasta w okolicach Muro Torto, czyli tuż przy ogrodach Villi Borghese.

PHOTO Nimfeo Villa Giulia

Jego zbiornik cysterna umieszczony był u podnóża wzgórza Pincio. Tutaj też niedaleko znajduje się wejście do akweduktu za pomocą schodów w kształcie ślimaka, które kazał zbudowć papież Sykstus IV.

Drzwiczki na ścianie, wejście do akweduktu 

Imponujące fragmenty akweduktu pięknie zachowane możemy podziwiać wewnątrz domu towarowego „Rinascente” na via del Tritone.

Fragment akweduktu w domu towarowym „Rinascente” 

Mniej spektakularny jest fragment wciśnięty między budynkami na via del Nazareno.

Fragment akweduktu wciśnięty międy budynkami

Jeszcze dwie arkady akweduktu wykonane z trawertynu możemy zauważyć pod Palazzo Sciarra na via del Corso, czyli na starożytnej via Lata. Tutaj akwedukt biegł na wielkim łuku. Łuk ten cesarz Klaudiusz przekształcił w łuk triumfalny wzniesiony dla uczczenia jego podbojów w Brytanii.

Dalej przebiegał on pod dzisiejszym Piazza Sant’Ignazio. Następnie docierał on do Saepta, wielkiego budynku publicznego usytuowanego w pobliżu Panteonu oraz łaźni Agrypy.

Pozostałości łaźni Agrypy przy Panteonie

Dzisiaj, kilka kroków od Fontanny Trevi, ponad 9 metrów pod powierzchnią ulicy kryje się jeszcze skarb, o którym wiedzą nieliczni. Podczas prac remontowych kina w latach 1999- 2001 pracownicy odkryli starożytny budynek mieszkalny. Wkrótce, już w roku 2004, miejsce to zostało udostępnione zwiedzającym. Ja po raz pierwszy byłam tam w roku 2016, a teraz wybrałam się tam ponownie, aby Wam pokazać to zachwycające miejsce: Vicus Caprarius.

Oznaczenie wejścia do Vicus Caprarus na jednej z kamienic przy Fontannie Trevi

Wejście do Vicus Caprarius

Miejsce to ukryte pod ziemią ukazuje charakterystyczną warstwową zabudowę Rzymu. Możemy tu podróżować w czasie i cofnąć się aż do powstania akweduktu Aqua Virgo w 19 roku przed Chrystusem. Następnie przenosimy się do panowania Nerona i pożaru w 64 roku, który zdławił Rzym. Docieramy następnie do złupienia Rzymu przez Alaryka w V wieku naszej ery. Przeróżne budynki wzniesione tu jeden na drugim pokazują również jak się zmieniało ich przeznaczenie. Dzisiaj ta stratyfikacja Rzymu sprawia, że przylgnęło do niego określenie „archeologiczna lasagna”.

Rzymska insula

Tutaj w Vicus Caprarius najstarszą strukturą jest rzymska insula, czyli kamienica mieszkalna. Powstała ona tuż po pożarze z 64 roku. Dużo później, gdyż IV wieku ów budynek mieszkalny przekształcono w przepiękną rezydencję należącą do osoby z wyższej klasy. Dekorowały ją kolorowe marmury i mozaiki. Najazdy barbarzyńców, głównie Wizygotów pod dowództwem Alaryka, nie zniszczyły doszczętnie zabudowań w tej części miasta. Przekształciły się one w XII i XIII wieku w domy o dosyć surowym charakterze.

Vicus Caprarius i „Miasto Wody”

Vicus Caprarius często nazywamy „Miastem Wody” dzięki pewnemu elementowi, który to jest najbardziej charakterystyczny w tym miejscu. W II wieku naszej ery właśnie tutaj, w starożytnej kamienicy, powstał ogromny rezerwuar wodny. Rzymianie używali go prawdopodobnie do VI wieku, jeszcze nieco po tym, jak zniszczyli go Goci. Jest to ogromna cysterna, która służyła do przechowywania wody dostarczanej przez akwedukt Aqua Virgo do pobliskich łaźni Agrypy.

Vicus Caprarius możemy odwiedzić robiąc rezerwację tutaj

https://www.vicuscaprarius.com/en/

W podziemiach przy plusku wody możemy tu też podziwiać pokaźną kolekcję monet, ceramiki, fragmentów marmurowych dekoracji oraz amfor znalezionych podczas prac archeologicznych.

Monety

Amfory

Ceramika

Mam nadzieję, że udało mi się Was zachęcić do odwiedzenia akweduktu Aqua Virgo, Vicus Caprarius i „Miasta Wody”