Anzio leży około 60 kilometrów na południe od Rzymu nad Morzem Tyrreńskim. Oferuje ono przepiękne piaszczyste plaże z jasnym złocistym piaskiem, krystalicznie czystą wodą, infrastrukturę konieczną dla wygody plażowania, pozostałości Willi Nerona, miejsca pamięci oraz w pobliżu rezerwat przyrody. Zapraszam Was do odwiedzenia wraz ze mną Anzio.

ANZIO – HISTORIA MIASTA

W starożytności Anzio (oraz pobliskie Nettuno) zwane Antium było stolicą ludu Wolsków zamieszkujących te tereny. Tu w Anzio, w V wieku przed naszą erą, jak głosi legenda, przebywał Koriolan, przeciwnik praw politycznych dla plebejuszy. Zażądał on cofnięcia ustępstw senatu wobec tej warstwy społecznej. Wezwany przed sąd ludowy uciekł do Wolsków, wraz z którymi zajął Lacjum i przystąpił do oblężenia Rzymu. Senat dwukrotnie wysyłał doń poselstwo, za każdym razem bezskutecznie, ponieważ zwycięzca stawiał poniżające dla Rzymu warunki. 

W związku z tym Rzymianie wyprawili do obozu jego żonę Wolumnię i sędziwą matkę Weturię. Na widok matki Koriolan wybiegł jej na spotkanie, ale ta zatrzymała go słowami „naprzód chcę wiedzieć, kto stoi przede mną: syn czy wróg?”. Ten rzekomo miał jej odpowiedzieć: „O matko, uratowałaś Rzym, ale zgubiłaś syna!”. Odprawił on kobiety i dał nakaz odwrotu. Tę powtórną zdradę przypłacił życiem tu w Anzio.

Po zdobyciu Anzio przez Rzymian w V wieku przed Chrystusem miasto straciło swoją ważną rolę i stało się rzymską kolonią. W niej przebywał Cyceron kiedy wrócił z wygnania i próbował uratować resztę swoich zbiorów. W Anzio zbudowali swoje wille też ważni i zamożni Rzymianie. Jedna z nich należała do Mecenasa. W mieście tym urodzili się cesarze Kaligula i Neron. Neron tutaj założył kolonię dla weteranów oraz zbudował nowy port, którego pozostałości są wciąż widoczne.

Ruiny pałacu Nerona 

Tutaj też został znaleziony Apollo Belwederski, który znajduje się dzisiaj w kolekcji Muzeów Watykańskich.

Apollo Belwederski 

Anzio słynie również z lądowania aliantów 22 stycznia 1944 roku. Zamierzeniem całej tej operacji było obejście umocnień linii Gustawa i otwarcie drogi do Rzymu. Operacje wojskowe przeprowadzone po lądowaniu określane są zazwyczaj jako bitwa pod Anzio. 

Tutaj też na cmentarzach wojskowym w Anzio i Nettuno spoczywa wielu poległych w tej bitwie żołnierzy. 

CMENTARZ BITWY POD ANZIO 

Wejście na cmentarz

Cmentarz wojenny bitwy pod Anzio jest cmentarzem Wspólnoty Brytyjskiej z okresu Drugiej Wojny Światowej. Znajduje się na nim 
2316 grobów, 291 żołnierzy nieznanych, 1917 żołnierzy brytyjskich i 68 kanadyjskich. Oprócz tego jeszcze 6 żołnierzy pochodziło z Australii, 4 z Nowej Zelandii, 25 z Południowej Afryki i 5 z Indii.

Początkowo cmentarz służył jako miejsce pochówku ofiar lądowania aliantów w Anzio w maju 1944 roku. Później jednak wraz z przeciągającymi się tutaj walkami składano tutaj kolejnych poległych. Spośród wszystkich grobów aż 291 to nieznani żołnierze. Na pozostałych zaś płytach nagrobnych widnieje imię i nazwisko, wiek, jednostka, do której przynależał i jej symbol, data śmierci i symbol religijny.

Cmentarz wiosną jest pełen kolorów: róże, fiołki, glicynie rozpościerają się wokół grobów oraz alejek cmentarnych. Miejsce to zaprojektował Louis de Savoie-Carignan de Soissons, uznany architekt i urbanista brytyjski. On również zrealizował 45 przeróżnych wojskowych cmentarzy wojennych.

Cmentarz z pomnikiem i zbiorową mogiłą 

Cmentarz znajduje się 5 km od Anzio przy Via Nettunense 429. Jest zawsze otwarty i można na niego wejść bezpłatnie.

Cmentarz z rzędami nagrobków
 

CMENTARZ WOJENNY W ANZIO (Anzio War Cemetery)

Wejście na Cmentarz Wojenny w Anzio

Cmentarz wojenny w Anzio jest cmentarzem angielskim. Na nim spoczęło 1.056 poległych, z czego 1.053 żołnierzy angielskich, jeden kanadyjski, jeden nowozelandzki i 1 południowoafrykański. Żołnierze, którzy tutaj znaleźli spoczynek brali udział w Operacji Shingle w 1944, części działań wojennych Drugiej Wojny Światowej.

Rzędy płyt nagrobnych

Jest to miejsce, które emanuje spokojem i ciszą. Rzędy marmurowych płyt nagrobnych napawają też smutkiem i przypominają tylko o horrorach wojny. Czy też tutaj szacunek dla tych, którzy zginęli walcząc o wolność. Zadbany wokół trawnik równo przycięty i gdzieniegdzie rosnące kwiaty dopełniają jeszcze podniosłej atmosfery. Miejsce to również zaprojektował Louis de Savoie-Carignan de Soissons.

Widok na cmentarz spod arkad 

Adres: Via del Cimitero, 00042 Anzio RM

CMENTARZ AMERYKAŃSKI W NETTUNO

Cmentarz Amerykański w Nettuno (nazwa angielska Sicily – Rome American Cemetery and Memorial) jest miejscem, gdzie znalazły spoczynek ciała żołnierzy amerykańskich poległych podczas kampanii wojskowej w środkowych Włoszech. Cmentarz powstał w 1956 roku w miejscu gdzie od pierwszych podczas bitwy o Anzio zorganizowano tymczasowy cmentarz. Zajmuje on powierzchnię 311 542 m². 

Tuż po wejściu na teren cmentarza możemy zobaczyć niewielką wysepkę na środku jeziorka i rosnące na niej cyprysy. Drzewa te od czasów antycznych kojarzone były z miejscem pochówku gdyż właśnie na nich rosły.

Wysepka z cyprysami 

Zaraz za wejściem dokoła ustawione rzędami ciągną się białe krzyże. Jest ich aż 7 861 i należą one do amerykańskich żołnierzy, którzy tutaj polegli w różnych operacjach wojskowych w roku 1943 i 1944 na Półwyspie Apenińskim. Spoczywają tutaj również kobiety, sanitariuszki Czerwonego Krzyża.

Cmentarz i rzędy krzyży

Wewnątrz możemy też zobaczyć ogromny memoriał, na który składa się kaplica, perystyl oraz pomieszczenie a w nim zaś mapy przedstawiające operacje wojskowe na tych terenach. Tutaj też przy perystylu stoi monument „Braterstwo broni”, rzeźba, która przedstawia żołnierza i marynarza amerykańskiego stojących ramię w ramię. 

Monument „Braterstwo broni”

Na białych ścianach kaplicy widnieją imiona i nazwiska 3 095 osób, które zaginęły. W 490 zaś grobach znajdują się szczątki tych żołnierzy, których nie sposób było zidentyfikować. Spoczęło tu również 17 kobiet.

Adres: Piazzale Kennedy 1, 00048 Nettuno RM

WILLA NERONA

W Anzio wznosiła się również Willa Nerona, której to pozostałości są jednym z najważniejszych antycznych zabytków nadmorskich Rzymu. Powstała on tu w miejscu znanym i cenionym przez rzymską elitę. Ta ogromna i luksusowa rezydencja powstała tuż nad brzegiem morza jeszcze w II wieku p.n.e. w epoce republiki. 

Posąg Nerona w Anzio

Według Swetoniusza zamieszkiwał w niej Oktawian August, późniejszy cesarz August a po nim kolejni cesarze z dynastii julijsko-klaudyjskiej. Neron zaś willę odrestaurował i powiększył tak, aby stała się ona prawdziwa rezydencją godną władcy Rzymu czczonego również jako bóstwo. Wybrał on sobie to miejsce gdyż bardzo je kochał ze względu na to, że tutaj się on też urodził. Z tego też powodu do dzisiaj nazywana jest ona Willą Nerona.

Pozostałości Willi Nerona

Willa Nerona ciągnęła się wzdłuż wybrzeża na szerokość około 80 metrów i długość 800 metrów. Przechodziła ona przez różne fazy rozbudowy i przebudowy w okresie panowania cesarzy Augusta, Nerona, Domicjana, Hadriana i Sewerów. Mury, pokoje i kolumnady wszystkie formowały kąty proste i linie równoległe tworząc idealną symetrię. Ta ogromna rezydencja składała się z ogromu komnat, korytarzy, portyków, ogrodów, nimfeów, tarasów, term, auli i innych pomieszczeń. 

Seria schodów i długich korytarzy na wielu poziomach łączyła pomieszczenia na piętrze z tymi, które znajdowały się nad samym morzem na platformie podtrzymywanej przez drewnianą palisadę. W tych rozległych nowych i eleganckich pomieszczeniach odbywały się recytacje poezji, spektakle teatralne, koncerty muzyki i tańce, które miały za zadanie zabawiać gości Nerona. 

Tutaj też powstał niewielki port oraz molo, gdzie mogły przybywać i cumować statki cesarskie. Służył on również jako port zaopatrzeniowy. Z pewnością cesarscy architekci starali się zadowolić władcę i zaspokoić każde jego życzenie czy kaprys.

Cesarz Domicjan (panowanie w latach 81-96) a później jeszcze Hadrian (lata 117-138) skończyli dzieło, które zapoczątkował Neron. Willa nadal rozciągała się wzdłuż brzegu i arkadowe okna otwierały się bezpośrednio na morze. W ten sposób zapewniały one światło i bryzę oraz pozwalały podziwiać przepiękną panoramę.

Malownicze pozostałości Willi Nerona

Dekoracje architektoniczne były z pewnością zintegrowane z malowidłami: na ścianach namalowane były freski przedstawiające kwitnące ogrody, gaje, fontanny oraz przeróżne ptactwo. Prawdopodobnie pomieszczenia te zdobiła ogromna ilość marmurowych posągów oraz wyszukane meble a na nich wazy.

Do dzisiaj z willi przetrwały głównie fundamenty. Wyłoniły się one na światło dzienne podczas budowy ulicy Via di Fanciulla d’Anzio. Archeolodzy znaleźli posadzki z opus signinum czyli cementu z dodatkiem roztartych kawałków ceramiki, marmury na posadzkach oraz pozostałości fresków na ścianach.

JAK SIĘ DOSTAĆ DO ANZIO

Ze stacji Roma Termini należy wziąć pociąg w kierunku Nettuno i wysiąść na stacji Anzio (wcześniej jest Anzio Colonia) i dostać się nad morze. Tam zaś trzeba podążać za oznaczeniami Villa Di Nerone.

Jeśli jedziemy samochodem z Rzymu potrzebujemy dostać się na EUR a tam wziąć Via Pontina. Następnie zjechać na Anzio-Nettuno i dojechać do centrum Anzio.

Wejście do Willi Nerona

Żeby odwiedzić Willę Nerona nie jest wymagana żadna rezerwacja. Jest ona otwarta zimą w soboty i niedziele w godzinach od 10:30 do 12:30 i od 15:00 do 17:00. Wiosną zaś i latem w soboty i niedziele w godzinach od 10:30 do 12:30 i od 17:30 do 19.30. Latem zaś jest ona otwarta od czwartku do niedzieli. 

Skały i groty Willi Nerona 

Możemy też jej pozostałości podziwiać z poziomu przepięknej rozległej i piaszczystej plaży. 

W Anzio możecie jeszcze odwiedzić rezerwat przyrody Tor Caldara

Tor Caldara

https://basiakaminska.pl/rezerwat-przyrody-w-poblizu-rzymu-tor-caldara/

Zapraszam Was jeszcze na inne przepiękne plaże Rzymu do Sperlonga.

Sperlonga

https://basiakaminska.pl/nadmorskie-miasteczka-w-poblizu-rzymu-sperlonga/

Jeśli wpis przydał Ci się, daj mi znać proszę.

Jeśli zaś znasz kogoś, komu może się przydać, udostępnij go proszę.

Basia Kaminska

filolożka, anglistka, instruktorka języka angielskiego

od 2007 roku w Rzymie

przewodniczka po Rzymie, regionie Lacjum i Watykanie w języku angielskim i polskim

autorka eprzewodników „Rzymskie smaki” i „W cieniu Rzymu”

wielojęzyczna mama wielojęzycznego nastolatka